Ticari araçların hususi araca çevrilmesi, kullanım amacına göre vergi avantajı sağlama, sigorta masraflarını düşürme veya daha esnek kullanım elde etme gibi nedenlerle oldukça yaygındır. 2025 yılı itibariyle araç dönüşüm işlemleri hem maliyet açısından hem de yasal prosedürler bakımından bazı önemli değişiklikler içermektedir. Bu yazıda ticari araçların hususiye çevrilmesi sürecinin güncel maliyetlerini, gerekli belgeleri ve dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı şekilde ele alıyoruz.
Ticari Aracı Hususiye Çevirme Maliyeti 2025 Yılında Ne Kadar?
Ticari bir aracı hususiye çevirmek isteyen araç sahipleri için toplam maliyet, işlemlerin yapıldığı şehir, araç tipi ve dosya masraflarına göre değişmekle birlikte 2025 yılı itibariyle ortalama 7.500 TL ile 16.000 TL arasında değişmektedir. Bu bedelin içinde noterden alınan satış belgesi, tescil işlemleri, araç tespit raporu, ruhsat değişikliği, vergi farkları ve sigorta güncellemeleri gibi masraflar yer alır. Ayrıca bazı durumlarda araç üzerinde yapılacak teknik değişiklikler, ekspertiz ücreti ve araç sınıfına göre alınan ekstra vergiler nedeniyle bu tutar 20.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir.
Ticari Aracı Hususiye Çevirme Süreci Nasıl İşler?
Araç dönüşüm süreci belirli adımlar dahilinde ilerler ve her aşamanın eksiksiz tamamlanması gereklidir. Ticari araçların hususiye çevrilmesinde ilk adım vergi dairesine başvurarak aracın ticari kaydının silinmesiyle başlar. Ardından TÜVTÜRK istasyonundan araç tespit raporu alınır ve teknik uygunluk kontrolü yapılır. Bu işlemin ardından noterde araç satış işlemi gerçekleştirilerek ruhsat yenileme sürecine geçilir. Ruhsat değişikliği trafik tescil şubesinde yapılır ve yeni ruhsata “hususi” ibaresi işlenir. Son adımda ise hususi araç olarak yeniden zorunlu trafik sigortası ve varsa kasko poliçesi düzenlenir. Tüm bu işlemler ortalama 2 ile 4 iş günü arasında tamamlanır.
Araç Dönüşümünde Gerekli Belgeler Nelerdir?
Araç dönüşümü için başvuruda bulunmadan önce bazı belgelerin eksiksiz hazırlanması gereklidir. Ticari aracı hususiye çevirmek için araç ruhsatı, TC kimlik belgesi, noter satış belgesi, TÜVTÜRK’ten alınan araç tespit raporu, vergi dairesinden alınan borcu yoktur yazısı ve trafik sigortası poliçesi gereklidir. Eğer araç bir şirkete aitse şirketin imza sirküleri, vergi levhası ve faaliyet belgesi de dosyaya eklenmelidir. 2025 yılı itibariyle dijital başvuru süreçlerinin yaygınlaşması ile birlikte bazı belgeler e-devlet üzerinden de temin edilebilmektedir.
Vergi ve Sigorta Farkları Nelerdir?
Araç türü değiştiğinde vergi ve sigorta sınıflarında da önemli farklar oluşur. Ticari araçlar, hususi araçlara göre genellikle daha düşük MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) öderken, sigorta primleri daha yüksektir. 2025 yılı itibariyle hususi bir araç için yıllık MTV 2.500 TL ile 8.200 TL arasında değişirken, ticari araçlarda bu rakam 1.800 TL’den başlayıp 6.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Ancak trafik sigortasında ticari araçlar için yıllık prim ortalaması 10.000 TL civarında iken, hususi araçlarda bu bedel yaklaşık 5.500 TL seviyelerindedir. Yani dönüşüm sonrası araç sahibinin yıllık sigorta masrafında yaklaşık %45 oranında düşüş gerçekleşir.
Ticari Aracı Hususiye Çevirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Araç dönüşüm sürecinde bazı teknik ve hukuki detaylar göz önünde bulundurulmalıdır. Aracın teknik özelliklerinin hususi kullanım için uygun olup olmadığı önceden kontrol edilmelidir. Ayrıca dönüşüm sonrası aracın yeniden fenni muayeneye girmesi ve teknik yeterlilik belgelerinin güncellenmesi zorunludur. Taşıma ruhsatı, ticari plaka, belediye izin belgeleri gibi evraklar varsa iade edilmelidir. İşlem sırasında bir belge eksikliği veya sistemsel uyuşmazlık yaşanmaması için adımların sırasıyla takip edilmesi büyük önem taşır.
Sıkça Sorulan Sorular
Ticari araçların hususi araca çevrilmesiyle ilgili merak edilen soruların yanıtlarını bu bölümde paylaşıyoruz.
Dönüşüm işlemi ne kadar sürede tamamlanır?
İşlemler eksiksiz bir şekilde yapıldığında tüm süreç 2 ila 4 iş günü içinde tamamlanabilir. Ancak ruhsat değişikliği ve sigorta işlemlerindeki yoğunluk bu süreci uzatabilir.
Noter işlemleri ne kadar tutar?
2025 yılı itibariyle noter üzerinden yapılan satış işlemlerinin maliyeti ortalama 1.200 TL ile 2.000 TL arasında değişmektedir. Bu rakama noter harcı, belge düzenleme ücreti ve araç devri dahildir.
Vergi farkı ödemem gerekir mi?
Eğer aracın yeni sınıfı nedeniyle daha yüksek bir MTV dilimine giriyorsa fark ödemeniz gerekebilir. Ayrıca geçmiş dönem vergi borçlarının kapatılması zorunludur.
Araç plakası değişir mi?
Normal şartlarda plaka değişmez ancak özel plaka alınmak isteniyorsa veya ticari plaka kullanılıyorsa bu durumda plaka değişikliği yapılabilir. Ticari plakanın iptali için ayrıca belediye işlem yapılması gerekir.
Sigorta poliçesi iptal olur mu?
Ticari araca ait mevcut poliçe, araç hususiye çevrildiğinde geçerliliğini yitirir. Bu durumda yeniden bir hususi araç poliçesi düzenlenmesi gerekir.
Şirket adına kayıtlı araç hususi yapılabilir mi?
Evet, ancak araç bir şahsa devredilmeden bu işlem yapılamaz. Şirketten şahsa satış yapıldıktan sonra hususiye çevirme işlemi başlatılabilir.
Araç yaşı bu işlemi etkiler mi?
Genellikle araç yaşı doğrudan bir engel oluşturmaz ancak bazı eski model araçlarda muayene geçememe veya teknik yetersizlik nedeniyle işlem yapılamayabilir.
Ticari plakayı satabilir miyim?
Evet, ticari plakalar genellikle ayrı bir piyasa değerine sahiptir ve elden çıkarılabilir. Ancak plaka satışı ayrı bir prosedürdür ve araçla birlikte devredilmezse yeniden ruhsatlandırma gerekebilir.
